ünsüz düşmesine 50 tane örnek

Site De Rencontre Des Sourds Et Malentendants. Ünlü düşmesi nedir? Ünlü düşmesi örnekleri, alfabetik sıraya göre listelenmiş 30 tane ünlü düşmesine – hece düşmesine örnek DüşmesiÜnlü Düşmesi Nedir?Türkçe dilinde, son hecesinde dar ünlü ı, i, u, ü bulunan kelimelere ünlüyle başlayan bir ek getirildiğinde, kelimenin son hecesindeki ünlü ses olayına ünlü düşmesi ya da hece düşmesi denir.» Bazı ünlü ile biten isim köklerine “-la -le” ekleri getirilip fiil türetildiğinde ünlü düşmesi meydana gelir. koku -la- → koklamak» Bazı renk isimlerine “-ar, -er” isimden fiil yapma eki getirildiğinde ünlü düşmesi meydana gelir. sarı -ar- → sararmak» Bazen iki kelime birleşerek birleşik kelime oluşturulduğunda ünlü düşmesi meydana gelir. kahve altı → kahvaltıAşağıda 30 adet ünlü düşmesi örnekleri verilmiştir. Kelimeler alfabetik sıraya göre Düşmesine Örnek Kelimeler Hece Düşmesi➥ Ağız –ım → ağzım➥ Alın –ı → alnı➥ Ayır –ım → ayrım➥ Beyin –im → beynim➥ Boyun –u → boynu➥ Burun –un → burnun➥ Çevir –im → çevrim➥ Devir –im → devrim➥ Emir –et- → emretmek➥ Fikir –i → fikri➥ Gönül –ü → gönlü➥ İsim –iniz → isminiz➥ Kahve altı → kahvaltı➥ Karın –ı → karnı➥ Karın –ım → karnım➥ Kayın ana → kaynana➥ Kayıp etmek → kaybetmek➥ Kıvır –ım → kıvrım➥ Koku –la- → koklamak➥ Oğul –u → oğlu➥ Oyun –a- → oynamak➥ Ömür –üm → ömrüm➥ Sabır –et- → sabretmek➥ Sarı –ar- → sararmak➥ Savur –ul- → savrulmak➥ Sızı –la → sızlamak➥ Şekil –i → şekli➥ Şükür etmek → şükretmek➥ Uyu –ku → uyku➥ Zikir –et- → zikretmekİlgili İçerikler ÜNSÜZ YUMUŞAMASI ÖRNEKLERİ 30 TANE ÜNSÜZ DÜŞMESİ ÖRNEKLERİ 20 TANE ÜNSÜZ BENZEŞMESİ ÜNSÜZ SERTLEŞMESİ ÖRNEKLERİ 30 TANE ÜNLÜ TÜREMESİ ÖRNEKLERİ 10 TANE ÜNSÜZ TÜREMESİ ÖRNEKLERİ 20 TANE ÜNLÜ DARALMASI ÖRNEKLERİ 30 TANE ULAMA ÖRNEKLERİ 30 TANE*** Ünlü Düşmesi Örnekleri içeriği hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilirsiniz. Türkçe Ders Kitabı Cevapları ☺️ BU İÇERİĞE EMOJİYLE TEPKİ VER! Merhaba, en keyifli Türkçe genel forum sitesi Dipsiz Forum'a hoş geldiniz! Sitemizi REKLAMSIZ ve tüm özelliklerinden faydalanarak kullanmak için sadece 3 saniye süren ücretsiz kayıt işlemiyle aramıza katılın. Konuyu açan İçerik Yazarı Başlangıç tarihi 31 Ekim 2021 1 K ünsüzü ile biten bazı kelimelere -cik, -cek küçültme ve sevgi ekleri getirildiğinde kelimenin sonundaki -k sesinin düştüğü görülür. Buna ünsüz düşmesi denir. Ünsüz Düşmesi Örnek Minik-cik → minicik. Küçük-cük → küçücük Büyük-cük → büyücük Bazen -l, -msa ekleri de ünsüz düşmesine neden olur. Ufak-l → ufalmak Küçük-mse → küçümsemek Sitemiz çerez kullanmaktadır. Sitemizi kullanmaya devam ederek, çerez kullanımını kabul etmiş sayılırsınız. Kişisel verileriniz, KVKK kapsamında toplanmakta ve sadece forum işleyişi ile ilgili olarak işlenmektedir. Oluşturulma Tarihi Eylül 25, 2020 1111Ünsüz yumuşaması, benzeşmesi gibi Türkçe dilbilgisinde yer alan ses olaylarından biri de ünlü düşmesidir. Bu konuyu öğrenerek cümle içinde kullanımlarını anlamlandırabilmeleri için okuyuculara özel olarak ünlü düşmesi nedir? Sorusunun cevabı ile ünlü düşmesinin detaylarını sizler için örneklerle ünlü düşmesi sıklıkla rastlanılan ses olaylarından biridir. Ünlü düşmesi genel olarak sözcüklerin niteliklerinden veya söyleyiş kolaylıklarından kaynaklı hece düşmesi durumlarına verilen bir isimdir. Ünlü Düşmesi Nedir? İki heceli ve ikinci hecesinde ı, i, u, ü dar ünlüleri bulunan bazı kelimeler ünlü harf ile başlayan bir ek aldıkları zaman kelimenin ikinci hecesindeki ı, i, u, ü dar ünlü harf düşer. Bu duruma Türkçe ses bilgisinde ünlü düşmesi adı verilir. Örnekler oğul- oğulum ünlü düşmesi bağır- bağırım ünlü düşmesi beyin- beynim ünlü düşmesi burun - burnu ünlü düşmesi alın- alnı ünlü düşmesi ağız- ağzı ünlü düşmesi karın- karnı ünlü düşmesi Ünlü Düşmesi Konu Anlatımı ve Örnekleri Kimi sözcükler, sonlarına ünlü ile başlayan bir ek veya sözcük geldiği zaman zayıf olan orta hecelerini yitirirler. Örnekler şehir- şehri nehir-nehri akıl-aklı göğüs-göğsü devir-devri seyir-seyri kayıp-kaybolmak hapis-hapsolmak şükür-şükretmek zulüm-zulmetmek zehir- zehrolmak gönül - gönlünüz boyun - boynum - Birleşik sözcüklerin oluşumu sırasında iki ünlü yan yana gelirse bu ünlülerden biri veya bir ünlü ile bir ünsüz ne asıl - nasıl ne için - niçin pazar ertesi - pazartesi cuma ertesi - cumartesi kahve altı - kahvaltı bu arada- burada şu arada- şurada - Birleşik sözcük kuralları ile oluşmuş ancak ölçü zorlamasından veya söyleyiş kolaylığından kaynaklanan ünlü düşmeleri de gözlenir. Örnekler - Karac'oğlan der ki n'oldum n'olayım. - N'haber? - N' olsun. - Ünsüzle biten sözcüklerin sonlarına eklenen ile sözcüğünün i ünlüsü düşer. Ünlü ile biten sözcüklerde ise y ünsüzüne dönüşür. Örnekler sen ile ben - senle ben - Senle ben iyi birer ekip olduk. kitap ile - kitapla- Elindeki kitapla okumaya olan sevdasını gösteriyordu çevreye. gül ile bülbül - gülle bülbül - Gülle bülbülün aşkı divan edebiyatına özellikle şiirine temadır. defter ile kalem - defterle kalem- Defterle kalemi olmayan bir öğrenci eksik kalır. para ile -parayla - Her şeyi parayla satın alamayacağını sonunda anladı. sıra ile -sırayla - Öğretmen, öğrencilerini sırayla sözlüye kaldırdı. göz ile - gözle - Hissettiklerini gözle anlatmak onun seçimiydi. can ile - canla - Her zaman ki gibi canla hareket etti. baş ile - başla - Spor müsabakasına canla başla hazırlanmıştı. söz ile- sözle - Annesini davranışları ile değil inandırıcı bir sözle ikna etti. sevgi ile - sevgiyle - Hayvanlara sevgiyle yaklaşılmalıydı. saygı ile -saygıyla - Ölen şairlerimizi saygıyla anıyoruz. soru ile -soruyla - Her olaya soruyla yaklaşıyordu. - Ek fiilin i kökünde kimi sözcüklerde düşer, kimilerinde ise y ünsüzüne dönüşür. Örnekler akıllı idi - akıllıydı doğru idi - doğruydu haklı idi - haklıydı gelmiş idi- gelmişti biliyor idi - biliyordu kitap idi -kitaptı soruyor idi- soruyordu uslu idi - usluydu - Kimi sözcüklerde söyleyiş kolaylığından kaynaklanan ünlü düşmesi görülür. Yalnız bu tarz kullanımlar yanlıştır. Eskiden doğru kabul edilse de artık yanlış olarak görülmektedir. Örnekler burada doğru- burda yanlış şurada doğru- şurda yanlış orada doğru - orda yanlış içeride doğru- içerde yanlış dışarıdandoğru- dışardan yanlış ileride doğru - ilerde yanlış yukarıda doğru - yukarda yanlış Konumuz Ünlü Düşmesi, Ünlü Türemesi, Ünlü Daralması, Ünsüz Yumuşaması, Ünsüz Benzeşmesi, Ünsüz Türemesi, Ünsüz Düşmesi, Kaynaştırma Harfleri, n/m Ünsüz Değişimi, Büyük Ünlü Uyumu, Küçük Ünlü Uyumu, Türkçede “Ses olayları” konusuna başlarken konunun daha iyi anlaşılabilmesi için sözcüklerde gerçekleşen ses olaylarını “Ünlüler” ve “Ünsüzler” şeklinde iki grupta incelemek konunun akılda kalmasını kolaylaştıracaktır. Ses Olayları Ünlü Düşmesi Ünlü Türemesi Ünlü Daralması Ünsüz Yumuşaması Ünsüz Benzeşmesi Ünsüz Türemesi Ünsüz Düşmesi Kaynaştırma Harfleri n/m Ünsüz Değişimi Büyük Ünlü Uyumu Küçük Ünlü Uyumu Ses Bilgisi Ünlü seslerle ilgili ses olayları Ünlü sesler ile ilgili ses olaylarını sıralamadan önce ünlü sesler ile ilgili bilmeniz gereken şu tabloyu sunmakta fayda var Ünlü Düşmesi Ünlü düşmesi çoğunlukla iki heceli kelimelerde görülür. İkinci hecesinde dar ünlü bulunan sözcüklere ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde ikinci hecede bulunan ünlü ses düşmektedir. Bu duruma ünlü düşmesi ya da hece düşmesi denilmektedir. Omuz -> Omzu Akıl -> Aklı Burun -> Burnu Uyu -> Uyku * Birleşik sözcüklerin oluşumu sırasında ünlü düşmesi görülebilir. Kahve + altı -> Kahvaltı Cuma + ertesi -> Cumartesi * Birleşik fiillerin oluşturulması sırasında “-etmek, -olmak, -eylemek” gibi yardımcı fiiller eklendiği sözcükte ünlü düşmesini meydana getirir. Kayıp + olmak -> Kaybolmak Şükür + etmek -> Şükretmek Seyir + etmek -> Seyretmek * Son hecesinde dar ünlü bulunan her iki heceli sözcükte ünlü düşmesi olmaz. Oyun -> Oyunu Umut -> Umudu Ünlü Türemesi Bazı sözcüklere ek getirildiğinde ekten önce ünlü sesin araya girmesine ünlü türemesidenilmektedir. Özellikle “-cık, –cik” ekleri kendinden önce ünlü ses türetmektedir. Bir + cik -> Biricik Dar + cık -> Daracık Genç + cik -> Gencecik * Sözcüklerin pekiştirilmesi sırasında da ünlü türemesi gerçekleşir. Sağlam -> Sapasağlam Gündüz -> Güpegündüz Ünlü Daralması Türkçede “a ve e” ünlüleriyle biten fiillere, şimdiki zaman eki “-yor” eki geldiğinde fiilin sonunda yer alan “a ve e” daralır ve “ı, i, u, ü” seslerine dönüşür. Fiilde görülen bu olaya ünlü daralması denilmektedir. Oyna– -> Oynuyor Planla– -> Planlıyor Gülme– -> Gülmüyor Boya– -> Boyuyor Gözle– -> Gözlüyor * “yemek” ve “demek” fiillerinden sonra ek geldiğinde köklerdeki “e” sesi daralır. Yiyecek Diyecek Yiyelim Diyelim Ünsüz seslerle ilgili olan ses olayları Ünsüz Yumuşaması Türkçe sözcüklerin sonunda “p, ç, t, k” ünsüzleri yer alır ve sözcükten sonra da ünlü ile başlayan bir ek gelirse, sonda bulunan ünsüz seslerde bir yumuşama olur. Yani sözcük sonundaki “p, ç, t, k” ünsüzleri yumuşayarak “b, c, d, g, ğ”ye dönüşür. Dilde gerçekleşen bu duruma ünsüz yumuşaması denir. p > b yumuşaması kitap -> kitabı, dolap -> dolabı, ç > c yumuşaması ağaç -> ağacı, burç -> burcu t > d yumuşaması icat -> icadı, kilit -> kilidi k > ğ yumuşaması kulak -> kulağı, köpek -> köpeğin NOT Tek heceli sözcüklerin genelinde ünsüz yumuşaması görülmez. Saç -> Saçı Çöp -> Çöpü Süt -> Sütü * Yumuşamanın olacağı tek heceli sözcükler de vardır Taç -> Tacı Çok -> Çoğu NOT 2 Yabancı kökenli bazı kelimelerde yumuşama kuralı geçerli değildir. Hukuk -> Hukuku Millet -> Milleti Sanat -> Sanatı Ünsüz Benzeşmesi Sertleşme Türkçede sert ünsüzlerle biten sözcüklerden sonra yumuşak ünsüzler olan “c, d, g” ile başlayan bir ek geldiğinde yumuşak ünsüzler sertleşerek “ç, t, k” seslerine dönüşür. Bu duruma ünsüz benzeşmesi ya da ünsüz uyumu adı verilmektedir. Sert ünsüzler “ç, f, h, k, p, s, ş, t” seslerinden oluşmaktadır. Akılda kalıcılığını kolaylaştırmak adına bu sert ünsüzleri “FıSTıKÇı ŞaHaP” şeklinde kodlayabiliriz. Simit + ci -> Simitçi Kitap + da -> Kitapta As + gı -> Askı Unut + gan -> unutkan Daha fazla bilgi için “Ünsüz Benzeşmesi” adlı yazımızı okuyabilirsiniz. Ünsüz Türemesi Bazı sözcüklere getirilen “-etmek, -eylemek, -olmak” gibi yardımcı fiiller sonrasında ünsüz türemesi gerçekleşir. His + etmek -> Hissetmek Hal + olmak -> Hallolmak Af + etmek -> Affetmek Red + etmek -> Reddetmek Ünsüz Düşmesi Türkçede “k” ünsüzü ile biten bazı kelimelere “-cık, -cik” eki getirildiğinde “k” ünsüzünün düştüğü görülür. Dildeki bu olaya ünsüz düşmesi denilmektedir. Küçük + cük -> Küçücük Ufak + cık -> Ufacık Büyük + cek -> Büyücek Sıcak + cık -> Sıcacık Kaynaştırma Harfleri Yardımcı Ünsüzler Türkçede iki sesli harf yani iki ünlü yan yana gelemez. Bu nedenle ünlü bir sesle biten kelimeye ünlü ile başlayan bir ek gelirse araya kaynaştırma ünsüzleri girmektedir. Bu durumda araya “y, ş, s, n” ünsüz harfleri gelmektedir. Gemi + y + i Yazı + y + ı Kale + s + i Ev + i + n + i n/m Ünsüz Değişimi Bu kural çift dudak ünsüzü olan “m” harfi ile damak ünsüzü olan “n” harfinin, “b” ünsüzünün öncesinde yer değiştirmesidir. Türkçede bir hece sonunda yer alan “n” ünsüzü “b” sesinden önce kullanıldığında yerini “m” ünsüzüne bırakır. Sünbül -> Sümbül Penbe -> Pembe Çenber -> Çember Büyük Ünlü Uyumu Türkçede sözcükler içinde yer alan ünlü harflerin ya tamamen kalın ya da tamamen ince seslerden oluşması zorunluğuna “Büyük Ünlü Uyumu” denir. Bir kelimenin Türkçe olup olmadığını anlamada kullandığımız en basit kural olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca Bkz -> Büyük Ünlü Uyumu İncelik -> Büyük ünlü kuralına uyar. Karşılıklı -> Büyük ünlü kuralına uyar. Tiyatro -> Büyük ünlü kuralına uymaz. Sinema -> Büyük ünlü kuralına uymaz. NOT Türkçe kökenli olmasına rağmen bu kurala uymayan sözcükler de vardır anne, hangi, inanmak… Küçük Ünlü Uyumu Türkçede bir sözcüğün hecesi eğer düz ünlü yani a, e, ı, i seslerini içeriyorsa kendisinden sonra gelecek heceler de düz ünlü sesleri; eğer sözcüğün bir hecesi yuvarlak ünlü yani o, ö, u, ü seslerini içeriyorsa kendisinden sonra ya “u, ü” ünlülerini ya da “a, e” düz ünlüleri almalıdır. Türkçedeki bu kurala küçük ünlü uyumu denir. Karanlık ⇒ a düz → a düz → ı düz -> Uyar Yorucu ⇒ o yuvarlak → u yuvarlak → u yuvarlak -> Uyar Başvuru ⇒ a düz → u yuvarlak → u yuvarlak -> Uymaz Galoş ⇒ a düz → o yuvarlak -> Uymaz yerliğine sevgilerimizle...

ünsüz düşmesine 50 tane örnek